Cinematographer’s Corner สังสารเสสรวล

Cinematographer’s Corner สังสารเสสรวล ด้วยแรงบันดาลใจจากแก่นธรรมของท่านมิลาเรปะ จึงเป็นความตั้งใจที่จะไปยังสถานที่ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับท่าน เราจึงวางแผนการเดินทางไปยังภูเขาไกรลาส ทิเบต อีกครั้ง ซึ่งเป็นสถานที่ที่มีความเชื่อว่าเป็นที่ที่ท่านมิลาเรปะได้เคยไปภาวนา  การเดินทางครั้งนี้ทีมงานใช้เวลาในการเดินทางไปไกรลาสทั้งหมด  22 วัน ซึ่งใช้เวลาทั้งในการปรับร่างกาย การเดินคอรา (การเดินรอบภูเขาไกรลาส) รวมถึงการถ่ายทำและกิจกรรมทั้งหมด สิ่งแรกคือการเตรียมตัวในการเผชิญสภาวะการใช้ชีวิตอยู่ในที่สูงมากกว่า 4,500 เมตร แม้ไม่ใช่ครั้งแรกในการเดินทางสู่ทิเบต แต่ความเสี่ยงในการป่วยจากการแพ้ความสูงสามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา สิ่งที่เราต้องการคือเวลาในการปรับตัวบนพื้นที่เพื่อบรรเทาความเสี่ยงให้น้อยที่สุด การเดินรอบภูเขาไกรลาสนั้น โดยปกติแล้วผู้คนจะเดินตัวเปล่า มีเพียงของยังชีพติดตัวหรือเพียงลูกประคำเท่านั้น   แต่เนื่องจากเราจะต้องถ่ายทำวีดีโอด้วย ในขณะเดินเราจึงต้องแบกกล้องและอุปกรณ์ที่มีน้ำหนักติดตัวอยู่ตลอดเวลา ด้วยอากาศที่เบาบางลง อุปกรณ์ยังเท่าเดิมกับน้ำหนักบนหลังที่ค่อยๆ เพิ่มขึ้นทุกขณะความสูงของพื้นที่ บ่อยครั้งเสียงที่ถูกอัดเข้าไปในกล้องระหว่างการถ่ายทำคือเสียงหายใจหอบและถี่ของคนถ่ายเอง หลายๆ ภาพที่บันทึกไว้เพื่อใช้เป็นส่วนหนึ่งของมิวสิกวีดีโอ แต่ไม่ได้ใช้เพราะใบหน้าที่สุดแสนจะโทรมและบูดเบี้ยวด้วยความเหนื่อย และอ่อนล้า  ภูเขาไกรลาสมิได้มีเพียงความเกี่ยวข้องแต่เรื่องราวของท่านมิลาเรปะ แต่มีความสัมพันธ์มากมายกับเรื่องราวต่างๆ ที่ผูกพันกับดินแดนศักดิ์สิทธิ์แห่งนี้ และหนึ่งในเรื่องราวนั้นก็คือเรื่องราวของเขาพระสุเมรุ ซึ่งมีความเชื่อว่าเป็นสถานที่ตั้งของศูนย์กลางเเห่งจักรวาล การสร้างความหมายของภาพในมิวสิกวีดีโอนี้ จึงผนวกให้เป็นการเดินทางเพื่อเข้าไปให้ถึงศูนย์กลางของภูเขาไกรลาสนี้ เราได้มีการปรับเส้นทางในการเดินคอราครั้งนี้ ให้เดินทางลึกเข้าไปมากกว่าเส้นทางปกติที่เราได้เคยเดินคอรารอบภูเขาไกรลาส  ภาพทั้งหลายที่ปรากฏในมิวสิกวีดีโอนี้ไม่ว่าจะเป็นอาณาจักรกูเก ทะเลสาบ Manasrovar และ Rakshastal และภูเขาไกรลาส ล้วนเป็นพื้นที่ที่มีอารยธรรมที่เก่าแก่และประวัติอันยาวนานทั้งสิ้น ตลอดเส้นทางเราค่อยๆเดินทางกันไป ผ่านซากปรักหักพังที่แล้วที่เล่า เราค่อยๆ เก็บภาพกันไป …

Read moreCinematographer’s Corner สังสารเสสรวล

  
      

Artist’s letter บทเพลงแห่งมนตราปรัชญาปารมิตา

Artist’sLetter บทเพลงแห่งมนตราปรัชญาปารมิตา บทเพลงแห่งมนตราปรัชญาปารมิตา บทเพลงแห่งความว่างที่ปราศจากความรู้คิดใดๆ ในช่วงปี 2017 ได้มีโอกาสฟังธรรมจากพระอาจารย์ จองซาร์ จัมยัง เคียนเซ ริมโปเช และได้เข้ารับศีลโพธิสัตว์ การฟังบรรยายในครั้งนั้นช่างเต็มเปี่ยมไปด้วยความหมายและความรู้สึกดี สิ่งหนึ่งที่ติดแน่นอยู่ในห้วงแห่งความนึกคิดคือคำว่า “ความว่าง” หรือที่พระอาจารย์ จองซาร์ ใช้คำว่า “Emptiness” พระอาจารย์จองซาร์ ได้กล่าวถึงปารมิตา และความว่างอยู่เป็นระยะๆ ในธรรมบรรยายนั้น ก็คงเป็นใจความทั่วๆไปที่อธิบายให้เราได้เข้าใจถึงแก่นธรรม ด้วยความซาบซึ้งใจหรือไม่ว่าด้วยสิ่งใดก็ตาม แม้วันนั้นไม่ใช่ครั้งแรกที่ได้ยินคำว่าปรัชญาปารมิตา แต่เป็นอีกครั้งที่ทำให้เรากลับมาค้นหาความหมายของปรัชญาปารมิตาหรือที่เรียกกันทั่วไปว่า Heart Sutra พอลองค้นคำว่า Heart Sutra ดูในอินเตอร์เนตก็ยิ่งได้พบกับความตื่นตาตื่นใจ ว่าบทมนตรานี้ถูกนำมาสร้างขึ้นมากมายหลากหลายภาษาและท่วงทำนอง และด้วยความตั้งใจที่มีอยู่แล้วว่าอยากจะสร้างงานที่เป็นประโยชน์ในแบบที่ตัวเราเองถนัด จึงเป็นจุดเริ่มในการค้นหาข้อมูลอย่างจริงจังกับคัมภีร์ปรัชญาปารมิตาบทนี้ ยิ่งพยายามทำความเข้าใจก็ยิ่งไกลยิ่งห่างความว่างที่ไม่ว่าง จนต้องปล่อยทุกอย่างไปให้ไกลและอยู่เหนือความนึกคิด พอเริ่มแค่คำแรกก็ยากเสียแล้วเพราะบทนี้คำกล่าวเริ่มคือ “พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร” คำเหล่านี้ ประโยคเหล่านี้จะสร้างเมโลดีที่ดีได้อย่างไร ที่ไม่ให้ขัดกับความลุ่มลึก ความไพศาล ความยิ่งใหญ่ จะทำให้คำเหล่านี้ ประโยคเหล่านี้เป็นมนตราได้อย่างไรด้วยถ้อยคำที่เป็นภาษาไทย คำตอบที่ให้กับตัวเองได้มีแค่ว่า “ไม่รู้เหมือนกัน” ได้แต่ถอนหายใจ กัดฟัน จนนับครั้งไม่ได้  สุดท้ายก็ได้แต่ยอมศิโรราบให้แด่ความไม่รู้ ละทิ้งปรัชญาปารมิตาในเชิงความคิด ปลดปล่อยอัตลักษณ์ที่อยู่เบื้องหน้าให้สลายไปในอากาศแล้วเริ่มบรรจงเขียน “บทเพลงแห่งมนตราปรัชญาปารมิตา” …

Read moreArtist’s letter บทเพลงแห่งมนตราปรัชญาปารมิตา

  
      

Cinematographer’s Corner หนทางแห่งโพธิสัตว์

Cinematographer’s Corner หนทางแห่งโพธิสัตว์ เล่าเรื่องเบื้องหลังการถ่ายทำ บันทึกหนทางแห่งโพธิสัตว์ ถ้าพูดถึงคำว่าพระโพธิสัตว์ซึ่งเป็นนามธรรม สิ่งที่ใช้สื่อความหมายเพื่อให้เห็นเป็นรูปธรรมได้ดีที่สุดน่าจะเป็นศิลปะ ภาพวาด หรือรูปปั้น ขณะที่กำลังจัดระบบในการทำเพลงหนทางแห่งโพธิสัตว์ มีความบังเอิญต้องเดินทางไปประเทศญี่ปุ่น ในช่วงเวลาที่กำลังหาข้อมูลของประเทศญี่ปุ่นอยู่นั้น ก็ได้พบกับวัด Nihonji ตั้งอยู่ในภูเขา Nokogiriyama เมือง Chiba จุดเด่นของวัดนี้นอกจากจะมี Daibutsu หรือพระไภษัชยคุรุที่ใหญ่ที่สุดในประเทศญี่ปุ่นแล้ว ยังมีหินแกะสลักเป็นรูปพระอรหันต์ 1,553 องค์กระจายอยู่ทั่ววัด นั่นเองก็เกิดความประทับใจหินแกะพระอรหันต์ 1,553 องค์เป็นอย่างมาก รู้สึกว่าสิ่งเหล่านี้ช่างบังเอิญเข้ากันกับเพลงหนทางแห่งโพธิสัตว์อย่างประหลาด และเนื่องด้วยยังไม่ได้มีความคิดว่าจะทำเพลงหนทางแห่งโพธิสัตว์นี้ไปในทิศทางใด จึงบังเกิดความคิดขึ้นมาว่าหากต้องเดินทางอยู่แล้ว ไปสร้างงานนี้ด้วยก็คงเป็นเรื่องที่น่ายินดี ด้วยมีความสนใจสุสาน Okunoin ที่โคยะซังอยู่ก่อนหน้า จึงปรับแผนการเดินทางในครั้งนี้ให้เหมาะสมกับการทำงานได้มากขึ้น เมื่อภาพในหัวปรากฏเช่นนั้น เราจึงต้องสร้างความกลมกลืนระหว่างภาพกับเสียงดนตรีในเพลงด้วยเช่นกัน งานนี้ภาพมิวสิกวีดีโอในหัวกลายเป็นตัวกำหนดงานเรียบเรียงดนตรีจึงต้องขอแทรกการทำดนตรีในคอลัมน์นี้เพราะมีความสัมพันธ์กัน การสร้างความกลมกลืนที่กล่าวมาก็คือบรรยากาศของภาพและเสียงเพลงต้องสอดคล้องกัน เพราะฉะนั้นการสร้างกลิ่นอายที่ง่ายที่สุดในกระบวนการนี้ก็คือการนำเอาเครื่องดนตรีญี่ปุ่นมาเรียบเรียงในเพลง และเครื่องดนตรีญี่ปุ่นที่เลือกใช้ในเพลงคือ Kotsuanmi, Otsuzumi, Taiko และ Shamisen  เครื่องสายหลักคือ Chinese Erhu, Double Bass และ Acoustic Guitar  เครื่องสายที่เป็นพระเอกในเพลงนี้มี …

Read moreCinematographer’s Corner หนทางแห่งโพธิสัตว์

  
      

Artist’s letter หนทางแห่งโพธิสัตว์

Artist’sLetter หนทางแห่งโพธิสัตว์ ขอพูดถึงหนังสารคดีสั้นเรื่อง Tashi and the Monk อีกสักนิดจากมุมมองของการแต่งเพลง ซึ่งจากบทจริงแห่งชีวิตของอาม่าได้สร้างความสั่นสะเทือนภายในจิตใจของเราอย่างมาก จากเสียงที่ฮึมฮัมอยู่ในลำคอจนฟังไม่ได้ศัพท์ กระทั่งได้ยินเป็นคำพูดในเวลาไม่ช้าไม่นานนั้น ได้เปลี่ยนแปลงสภาวะภายในจิตใจของเราไปตลอดกาล เราเองก็ได้ยินมนตราบทนี้แม้ไม่นานนัก แต่ก็นานพอที่จะทำให้เราได้รู้สึกคุ้นเคย บางคราวเมื่อเผลอเสียงของมนตราบทนี้ก็บ่นพร่ำท่องพึมพำไปอย่างไม่รู้เนื้อรู้ตัว แต่ไม่เคยมีครั้งใดเลยที่จะเข้าใจได้อย่างลึกซึ้งกินใจถึงพลานุภาพของ โอม มณี เปเม ฮุม เท่ากับเสียงที่ฟังไม่ได้ศัพท์จากอาม่าในหนังเรื่องนี้ จึงทำให้เกิดความรู้สึกภายในใจขึ้นมาว่าเราจะนำมนตราบทนี้ถ่ายทอดออกมาได้อย่างไรบ้าง น้อยที่สุดหากแม้สามารถสื่อสารให้ผู้ใดก็ตามได้สัมผัสถึงสิ่งนี้ ก็ขอให้บังเกิดโพธิจิตเติบโตงอกงามภายในใจแห่งนั้น กอปรกับเข้าใจว่ามนตราบทนี้ได้ถูกจัดทำขึ้นมาแล้วอย่างแพร่หลายทั่วโลก ครั้นนำมาเพียงใส่ทำนองก็คงไม่น่าจะแตกต่างจากบทสวดที่มีอยู่แล้ว แรงจูงใจที่จะนำมนตราบทนี้มาทำขึ้นใหม่ก็ด้วยตั้งใจให้ชีวิตทั้งหลายได้สัมผัสถึงสิ่งเดียวกันกับที่เราได้รับรู้ ความงดงามนี้คงได้ส่งมอบผ่านจากใจสู่ใจ เราจึงได้ปรึกษากัน ช่วยกันค้นหาความหมายที่เชื่อมโยงมนตรานี้ให้หยั่งถึงโพธิจิตในใจ จากจุดนี้เองนำพาเรากลับไปค้นคว้า ค้นหาลึกเข้าไปในคำว่าโพธิสัตว์ จนได้มาพบหนังสือ The way of Bodhisattva ของท่าน Shantideva และด้วยความซาบซึ้งกินใจของเนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ เราได้เลือกนำ “บทการตั้งจิตแห่งโพธิสัตว์” ในหนังสือมาผนวกรวมกับบทมนตรา “โอม มณี เปเม ฮุม” แม้ไม่แน่ใจเลยว่าการนำบทมนตราและบทการตั้งจิตแห่งโพธิสัตว์มาเชื่อมรวมกันเช่นนี้ผิดถูกหรือไม่เพียงไรในการสื่อสารความหมาย แต่ก็เชื่อมั่นในความตั้งใจอันบริสุทธิ์ที่ได้ทำให้เราก้าวข้ามผ่านกำแพงความถูกผิด ก้าวข้ามผ่านความเคลือบแคลงสงสัยในใจ ก้าวข้ามผ่านเหตุปัจจัยในทุกๆอย่าง จนเหลือเพียงจิตที่ตั้งใจหวังให้ทุกสรรพชีวิตได้สัมผัสในสิ่งเดียวกัน สัมผัสถึงพลานุภาพแห่งการเยียวยาจิตใจภายใต้มนตราบทนี้ โอม มณี เปเม ฮุม https://youtu.be/Wb1j6qcNDc0 Artist’s …

Read moreArtist’s letter หนทางแห่งโพธิสัตว์

  
      

Artist’s Letter สังสารเสสรวล

Artist’sLetter สังสารเสสรวล ย้อนไปเมื่อปี 2017 ที่พวกเราทีมงานได้มีโอกาสเดินทางไปในสถานที่หลายแห่งที่ล้วนมีเรื่องราวที่น่าสนใจ และเราได้รับสิ่งดีๆ มากมาย ระหว่างทางได้มีการพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และมีความตั้งใจตรงกันว่าจะนำแก่นสาระแห่งคำสอนและบทธรรมคัมภีร์มาทำเป็นบทเพลง สื่อสารและถ่ายทอดออกมาในหลากหลายรูปแบบ เท่าที่พวกเราจะพอมีกำลังและความสามารถ บทเพลงแห่งเทือกเขาหิมะจากคำสอนของท่านมิลาเรปะเป็นบทแรกสุดที่มีความตั้งใจจะสร้างสรรค์ออกมาให้เป็นบทเพลง สาระของบทนี้อยู่ในหนังสือ Thousand Songs of Milarepa ซึ่งเมื่ออ่านมาจนถึงบทนี้ก็มีความรู้สึกว่าหัวใจพองโต แม้ถูกเสียดสี กระแทก แดกดัน ด้วยสัจจะ ด้วยมายา ด้วยลีลา เพราะแก่นธรรมของท่านมิลาเรปะเป็นคำที่เข้าใจง่าย ตรงไปตรงมา ชัดเจน และคงไม่มีสิ่งใดเป็นสัจจะได้มากไปกว่านี้ แต่มันช่างยากเหลือคณา ที่จะนำมาเขียนเป็นบทเพลง แล้วทำให้ทุกบริบทแห่งแก่นธรรมของท่านมิลาเรปะไม่สูญหายไป จึงได้เก็บคำสอนนี้บ่มไว้ภายใน จนกระทั่งวันหนึ่งในกลางปี 2017 ได้แต่ง “บทเพลงแห่งมนตราปรัชญาปารมิตา” ออกมา และในปลายปีเดียวกันนั้นก็ได้แต่ง “เพลงหนทางแห่งโพธิสัตว์” เป็นเพลงที่สอง ถึงกระนั้นบทเพลงแห่งเทือกเขาหิมะ ก็ยังไม่มีวี่แววที่จะทำให้ปรากฎออกมาได้สักที จนกระทั้งเช้าวันหนึ่งในปี 2018 ได้มีเสียงดังก้องในหัวว่า “เสียเวลาทำไมกับอิสระในกรงขัง” หลังจากนั้นเสียงต่างๆก็พรั่งพรูตามออกมาว่า เสียเวลาทำไมกับอิสระในกรงขัง เสียงกรีดร้องที่ก้องดังในจักรวาล มันว่างเปล่า บางเบาเหลือเกินลมหายใจ เปิดตาแต่ปิดใจเวียนวนอยู่ในนั้น… ในเสี้ยววินาทีนั้นคำร้องและทำนองในใจก็เปิดเผยออกมาว่าเพลงนี่ต้องเป็นเพลง ROCK …

Read moreArtist’s Letter สังสารเสสรวล